Dit is waarom Nationaal Park Lauwersmeer een plek op je lijstje verdient

Bijgewerkt op 23 mei 2023

Verscholen in het uiterste noorden van Nederland ligt een adembenemend natuurgebied dat de harten van natuurliefhebbers en rustzoekers heeft gestolen. We hebben het over Nationaal Park Lauwersmeer. Wij ontdekten dit mooie stukje Nederland en delen in dit artikel onze tips om te doen in (de omgeving van) Nationaal Park Lauwersmeer.

Over Nationaal Park Lauwersmeer

Nationaal Park Lauwersmeer is een natuurgebied gelegen in de provincies Groningen en Friesland dat is ontstaan na de afsluiting van de Lauwerszee in 1969. Sindsdien is hier een landschap met een grote diversiteit aan flora en fauna ontstaan. In het gebied is veel ruimte voor recreatie, zoals wandelen, fietsen, vogels spotten en varen.

Tips om te doen in Lauwersmeer in het kort:

• Vogels spotten in het vogelparadijs van Nederland
• Stap op de fiets voor het rondje Lauwersmeer
• Wandel door het variërende landschap
• Landgoed Borg Verhildersum
• Beleef de duisternis in Dark Sky Park Lauwersmeer
• Neem een kijkje in vissersdorp Zoutkamp
• Bezoek de Waddenkust als bonus
• Overnachten in het Lauwersmeergebied

Vogels spotten in het vogelparadijs van Nederland

Sinds de afsluiting van de Lauwerszee in 1969 heeft de natuur vrij spel gekregen, waardoor een uitgestrekt gebied is ontstaan dat tegenwoord dient als broedplaats voor zeldzame vogels en ieder jaar weer een toevluchtsoord is voor vele trekvogels.

Voor vogelliefhebbers is Nationaal Park Lauwersmeer daarom een groot paradijs. In het park worden meer dan 100 verschillende vogelsoorten gespot, waaronder zeldzame vogels zoals de zeearend en de lepelaar. Het is een plek waar je kunt genieten van het gezang van de vele vogels terwijl je vroeg in de ochtend door de uitgestrekte moerasgebieden wandelt. In het gebied kan je zowel met als zonder boswachter vogels spotten bij een van de vogelkijkhutten of gewoon langs de weg. Het maakt niet uit of je een ervaren vogelaar bent of gewoon eens wil kennismaken met het vogel spotten en de rust die het met zich meebrengt, in Nationaal Park Lauwersmeer ben je hiervoor zeker op de juiste plek. 

Stap op de fiets voor het Rondje Lauwersmeer

Naast vogels spotten kan je in de omgeving van het Lauwersmeer ook prachtige fietstochten maken. Misschien vind je hier wel de mooiste fietsroute van Nederland: het Rondje Lauwersmeer. De route voert je in 43 kilometer rond het Lauwersmeer. Onderweg fiets je door meerdere dorpjes, langs verschillende uitkijkpunten, door het groen en over de dijk die het Lauwersmeer van de Waddenzee scheidt. 

Het Rondje Lauwersmeer kan je fietsen door de fietsknooppunten te volgen. Wanneer je overnacht in de regio kan je de route vanaf je accommodatie starten. Ben je een dagje in het Lauwersmeergebied? Dan raden we je aan om je auto op de ijsbaan in Zoutkamp te parkeren. Je vindt de parkeerplaats aan de N388. Het Rondje Lauwersmeer start je dan in Zoutkamp bij fietsknooppunt 90. Vanzelfsprekend kan je de route ook vanaf een ander fietsknooppunt starten. We gaan er voor nu even vanuit dat je het rondje Lauwersmeer in Zoutkamp start. Volg dan fietsknooppunten: 90 – 89 – 6 – 5 – 73 – 4 – 45 – 46 – 13 – 50 – 83 – 85 – 84 – 88 – 90. 

Het Rondje Lauwersmeer is ook (deels) te voet af te leggen

Wandel door het variërende landschap

We benoemden hierboven al even dat het Lauwersmeergebied een prachtige regio is om te voet te verkennen. In het natuurgebied zijn meerdere wandelroutes uitgestippeld. Vanaf Lauwersnest starten een aantal, waaronder een leuk kabouterpad voor kinderen en de groene route van 3 kilometer. 

Vanaf de parkeerplaats aan het eind van De Rijsdammen starten nog meer wandelroutes. Zo wandel je tijdens de wandelroute Diepsterbos van 5 kilometer langs uitkijktoren De Reiddomp. Deze 25 meter hoge uitkijktoren in het Diepsterbos werd in oktober 2022 geopend en geeft je een mooi uitzicht over de weidse omgeving. Loop dus zeker even naar de top!

Landgoed Borg Verhildersum

Een mooie plek die je eigenlijk wel even moet zien als je in de buurt bent is Landgoed Borg Verhildersum. De borg, het landgoed en bijbehorende beeldentuin is te bezoeken van 1 april tot 1 november. Van woensdag tot en met zondag kan je in het restaurant of op het terras in het zonnetje terecht voor een heerlijke lunch of kop koffie met (huisgemaakt) gebak. Lunchen kan á la carte en op reservering is zelfs een 3-gangen verassingsmenu mogelijk. Er worden vrijwel alleen maar streekproducten geserveerd, waarvan vooral de groenten en kruiden uit eigen tuin komen. Adres: Landgoed Borg Verhildersum, Wierde 40, 9965 TB Leens. 

Beleef de duisternis in Dark Sky Park Lauwersmeer

Het Dark Sky Park Lauwersmeer is een speciaal gebied in Nederland dat is aangewezen als Dark Sky Park. Dark Sky Parks zijn gebieden waar de duisternis wordt beschermd en behouden, zodat bezoekers kunnen genieten van een sterrenhemel en omgeving met minimale lichtvervuiling. Het park werd in 2016 uitgeroepen tot Dark Sky Park en is – naast de Boschplaat op Terschelling – het tweede Dark Sky Park in Nederland. Het gebied heeft een oppervlakte van ongeveer 6000 hectare en omvat het Lauwersmeer en omringende bossen en vlaktes.

In Dark Sky Park Lauwersmeer worden verschillende maatregelen genomen om de duisternis te behouden. Straatverlichting en andere bronnen van lichtvervuiling worden geminimaliseerd, waardoor je hier zo lang mogelijk kan blijven genieten van de sterrenhemel. Dit maakt het een ideale plek om sterren te kijken en bij helder weer de melkweg te kunnen zien. In het Lauwersmeergebied zijn meerdere uitkijkpunten en observatieplatforms geplaatst waar je kan genieten van het uitzicht boven je. Daarnaast worden er regelmatig sterrenkijkavonden en nachtwandelingen georganiseerd, waarbij gidsen en boswachters informatie geven over de sterren en het heelal.

Het behoud van de duisternis in het Dark Sky Park Lauwersmeer heeft niet alleen voordelen voor sterrenliefhebbers, maar ook voor de natuur. Veel nachtdieren en vogels zijn afhankelijk van een donkere omgeving om te kunnen navigeren. Door de duisternis te behouden, draagt een Dark Sky Park bij aan het behoud van de biodiversiteit in de regio. 

Neem een kijkje in vissersdorp Zoutkamp

Als je het Rondje Lauwersmeer gaat fietsen kan je niet om Zoutkamp heen, maar ook wanneer je je fiets liever in de schuur laat staan is het de moeite waard om een kijkje te nemen in Zoutkamp. Zoutkamp is een klein dorp in het noordoosten van de provincie Groningen en telt zo’n 1300 inwoners. Tot 1969 lag Zoutkamp aan de Lauwerszee en was het een bruisend vissersdorp. Echter begon Rijkswaterstaat in 1961 met het afsluiten van de Lauwerszee, door een enorme afsluitdijk van 13 kilometer te bouwen. In mei 1969 werd het project afgerond en was het Lauwersmeer geboren.

Door de afsluiting van de Lauwerszee kreeg de visserij een enorme klap, omdat Zoutkamp ineens niet meer aan zee lag. Toch is de (garnalen)visserij nog steeds niet weg te denken uit Zoutkamp en is dit een belangrijke bron van inkomsten voor een groot deel van de mensen die hier wonen. Vandaag de dag kom je de invloeden hiervan nog steeds op vrijwel elke hoek in het dorp tegen. De visserij heeft een grote stempel gedrukt op de identiteit van Zoutkamp en blijft een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van het dorp.

Een bekende trekpleister van Zoutkamp zijn de gekleurde huisjes. De gekleurde huisjes van Zoutkamp vind je in de haven aan de Reitdiepskade en worden veel gefotografeerd. Leuk om even een kijkje te nemen als je in de buurt bent! Naast de bekende gekleurde huisjes is er meer te doen in Zoutkamp. In de omgeving van het dorp is een visserij wandelroute van iets minder dan 7 kilometer uitgezet. Deze wandelroute voert je langs visserij gerelateerde plekken in en rondom het dorp. Het start- en eindpunt van de wandelroute door Zoutkamp is het Visserijmuseum aan de Reitdiepskade 11. 

In Zoutkamp dineren? Wij kunnen Restaurant De Oude Sluis aanraden! Laat je verrassen door voor het verrassingsmenu te gaan of kies zelf iets lekkers van de kaart. Ze serveren hier prachtige bordjes en koken ook graag vega(n) als je dit wenst. Adres: Hunsingokade 3, 9974 SP Zoutkamp.

Bezoek de Waddenkust als bonus

Een bezoek aan het Lauwersmeergebied kan je goed combineren met de Waddenkust. Beide gebieden liggen dicht bij elkaar en het Waddengebied mag daarom niet ontbreken in dit lijstje om te doen in en rondom Nationaal Park Lauwersmeer.

De Waddenkust is een uniek gebied aan de kust van Nederland, dat zich uitstrekt van Den Helder in Noord-Holland tot aan de Dollard in de provincie Groningen. Het is een belangrijk gebied voor (trek)vogels en zeehonden en is aangewezen als UNESCO Werelderfgoed. Omdat we toch in de buurt waren gingen we het Waddengebied zelf ook ontdekken.

Na een lekkere lunch bij Waddenpaviljoen De Noorman stapten we op een rescueboot van Beleef Lauwersoog voor de zogenoemde Wadden Experience. Tijdens de Wadden Experience leer je meer over het wad en vaar je over de Waddenzee, voor de kust van Schiermonnikoog en langs een aantal zandbanken. Met een beetje geluk zie je op een van deze zandbanken zelfs zeehonden luieren. Als de omstandigheden het toelaten vaar je zelfs een klein stukje over de Noordzee. Een hele leuke belevenis voor jong en oud! Meer informatie over de verschillende activiteiten en om te reserveren verwijzen we je graag door naar de website van Beleef Lauwersoog.

Overnachten in het Lauwersmeergebied

Wij waren twee dagen in het Lauwersmeergebeid en hadden zeker nog wel een paar dagen willen blijven. Overnachten deden we bij B&B d’Olle Pastorie in het dorpje Vierhuizen. Een heerlijke plek waar je niets te kort komt. Van het uitgebreide ontbijt tot de bedden en van de sauna tot de gezellige groene tuin: alles is hier perfect geregeld. Met een dikke 9 op meerdere boekingssites is dit een van de beste B&B’s die je in de regio kunt vinden. En als je naast onze tips om te doen in Lauwersmeer opzoek bent naar nog meer leuks om te doen in de regio, dan helpen Irene en Marten je hier graag mee.

Maak je klaar om het Lauwersmeergebied zelf te ontdekken

Trek je wandelschoenen aan, pak je verrekijker en maak je klaar om Nationaal Park Lauwersmeer zelf te ontdekken. Meer inspiratie voor je bezoek en om te doen in Lauwersmeer lees je op de website van Nationaal Park Lauwersmeer en op de website van Visit Groningen.